۲-۱-۶-۱-خصوصیات یادگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات

از مهمترین خصوصیات یادگیری الکترونیکی، ‌می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

۱- دانش آموز محور بوده و نقش معلم به ‌عنوان راهنما و تسهیل کننده است.

۲- دوره ­های آموزشی به صورت تعاملی(کاربرد تعاملی در امر یاددهی و یادگیری هستند).

۳- برای تمامی گروه ­های سنی و در همه جا و همه وقت با شعار۷/۲۴(۲۴ساعت در۷روز هفته)فعالیت دارد.

۴- یادگیری، مشارکتی است. یادگیرندگان، معلمان و متخصصان را گردهم ‌می‌آورد.

۵- یادگیری سریع، زنده و پویا درعین حال کم هزینه است.

۶- یادگیری فردی، یعنی ‌بر اساس علایق و توانایی‌های فردی است، جامع، یعنی امکان استفاده از همه منابع و ابزارهای آموزشی و یادگیری مثل کلاس­های مجازی، شبیه سازی را دارد و فرصت­های آموزشی برابر را در اختیار همگان قرار می­دهد.

۷- کلیه فعالیت­ها از جمله مدیریت، ثبت نام، دریافت شهریه و نظارت بر روی شبکه اینترنت انجام می­ شود. بعلاوه کلیه خدمات آموزش مثل ثبت نام، آموزش و اعطای گواهی نامه از همین طریق قابل انجام است.

۸- دروس، توسط استادانی که در محل­های مختلف قرار دارند تهیه می­ شود.

۲-۱-۶-۲-انواع یادگیری الکترونیکی

یادگیری الکترونیکی را ‌می‌توان در یک تقسیم بندی کلی در دو سطح بیان داشت:

الف)یادگیری الکترونیکی بصورتOn line(متصل، برخط، همیشه در دسترس)؛ یعنی، آن دسته از آموزش‌های از راه دور که از طریق مجموعه ­ای از نرم افزارهای کاربردی و روش­های آموزشی مبتنی بر تکنولوژی و شامل آموزش‌های کامپیوتری، وب، اینترنت و نیز مدرسه، کلاس و دانشگاه مجازی است.

ب)یادگیری الکترونیکی بصورتOff line(غیرمتصل) یعنی؛ قسمتی از آموزش الکترونیکی که بدون استفاده از شبکه وب و با تولیدCDهای آموزشی انجام ‌می‌گیرد. از خصوصیات آموزشOff line، آموزش خودکار یا خودآموز بدون ارتباط مستمر با معلم، محدودیت دسترسی به منابع آموزشی و عدم بهره مندی از امکاناتی چون چت و غیره ‌می‌باشد (عبادی،۱۳۸۳: ۲۶).

۲-۱-۶-۳-مزایای یادگیری الکترونیکی

تکنولوژی­های اطلاعاتی و ارتباطی، شبکه­ های انعطاف پذیر هستند و منابع غنی را فراهم ‌می‌کنند که می ­توانند فرصتی برای رشد یادگیرندگان باشند. از مزایای گوناگون یادگیری الکترونیکی ‌می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

۱- ارتقاء سریع و مؤثر سطح دانش مورد نیاز دانش آموزان، دانشجویان و فراگیران متناسب با نوع فعالیت‌های آنان.

۲- سهولت دسترسی به منابع متعدد و مختلف آموزشی.

۳- افزایش نیروی انسانی مجرب و همگام با فناوری اطلاعات و ارتباطات روز.

۴- امکان دسترسی فراگیر، منابع آموزش بصورت۷/۲۴(هفت روز در هفته و۲۴ساعته).

۵- گسترش آموزش برای همه، با هزینه بسیار کمتر.

۶- کاهش زمان و هزینه رفت و آمد برای دانش آموزان، دانشجویان و فراگیران آموزشی.

۷- امکان ثبت و ضبط فعالیت­ها و برنامه ­های آموزشی، پیگیری مستمر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان.

۸- اجازه تهیه و آماده سازی و ارائه مدل­های مختلف آموزشی توسط معلمان و استادان.

۹- تسهیلات لازم و مناسب برای امر ثبت نام دانش آموزان و دانشجویان، خدمات تحصیلی و مشاوره­ای به دانش آموزان و اولیای آنان و سایر خدمات آموزشی.

۱۰- افزایش انگیزه­ای آموزش فراگیران، ارتقای سطح یادگیری، خودکار بودن دانش آموزان و پرورش همه جانبه­ی استعدادهای دانش آموزان و دانشجویان(همان : ۲۴).

۲-۱-۷-چند رسانه­ ای آموزشی

هر یک از انواع ابزارهای ارتباط، تولید، ذخیره سازی یا ارائه، یک رسانه است. درصورتیکه تعداد این ابزارها دو یا بیشتر شود به آنان چند رسانه­ ای گفته می­ شود.

چند رسانه­ ای از ترکیب و تلفیق چندرسانه تشکیل شده است. در اصل واژه­ چند رسانه­ ای زمانی به کار می­رود که رسانه ارتباطی با رسانه دیگری هماهنگ می­ شود تا اطلاعات را به شیوه یکسان انتقال دهند. به هر روش انتقال اطلاعات با به کارگیری حداقل دو مورد از موارد زیر، چند رسانه­ ای می­گویند؛ گرافیک، صوت، متن و تعامل(منظور از تعامل به طور معمول، اجزای هدایت کننده­ برنامه رایانه­ای است) (گرین و براون ،۱۳۸۵: ۱۱۷).

از میان تعاریف گوناگون چند رسانه­ ای، ‌می‌توان از جمله موارد زیر را بیان کرد:

• • چند رسانه­ ای ترکیب متن، تصویر، صدا، انیمیشن و ویدئو است که رایانه یا هر وسیله الکترونیکی دیگری به شما ارائه می­ کند.

• • این واژه به جریان‌های رسانه­ای هماهنگ اطلاق می­ شود. یک نمونه حرکت هماهنگ، تصاویر و صداست(مانند تلویزیون یا فیلم امروزی) .

• • واژه چند رسانه­ ای به هر ترکیبی از دو یا چندرسانه اطلاق می­ شود که با یکدیگر تلفیق ‌شده‌اند تا برنامه ­های خبری یا آموزشی را به وجود آورند.

• • چند رسانه­ ای در رایانه ­ها ترکیبی از متن، تصاویر، صدا، پویا نمائی و تصاویر ویدئویی است. (ذاکری،۱۳۸۳: ۱۹)

• چند رسانه­ ای آموزشی ترکیب مهیج سخت افزار رایانه­ای است که به شما اجازه می­دهد ویدئو، پویا نمایی صدا، گرافیک و متن را با یکدیگر ترکیب کرده و برنامه ­های آموزشی بسازید که از طریق صفحه­ی نمایش رایانه قابل عرضه باشد.( ردی و دیگران،۲۰۰۳ به نقل از ذاکری، ۱۳۸۳: ۱۹).

۲-۱-۷-۱-مزایای چند رسانه­ ای در آموزش

کاربرد چند رسانه­ ای­ها در موقعیت­های گوناگون آموزشی دارای مزایای فراوانی است که برخی از آنان عبارت است از:

الف) استفاده از حواس چندگانه برای یادگیری:

در نظام­های آموزشی چند رسانه­ ای، از حواس مختلفی چون بینائی، شنوائی و سایر حواس استفاده می­ شود. دریافت محرک­های یادگیری از طریق حواس بیشتر به یادگیری پایدارتر و عمیق­تر می­انجامد.

ب) تمرین بیشتر برای رسیدن به حد تسلط:

چند رسانه­ ای چون یک معلم صبور و شکیبا عمل می­ کند و با فراهم آوردن فرصت تکرار و تمرین به یادگیری هرچه بهتر مهارت ­ها کمک می­ کند.

ج) تسهیل مشارکت میان دانش آموزان:

برخی از چند رسانه­ ای­ها برگونه­ای طراحی می­شوند که نیازمند وجود مشارکت میان یادگیرندگان است.

د) کمک به دانش آموزان برای ایجاد ارتباط بین مفاهیم:

آموزش و یادگیری مفاهیم درصورتیکه به ایجاد ارتباط بین مفاهیم منجر نشود نمی­تواند به ایجاد شناخت در یادگیرنده کمک کند. چند رسانه­ ای، فرصتی برای ارتباط بین مفاهیم در اختیار یادگیرندگان قرار داد. فهم اصول و قواعد را آسان می­ کند.

ه) انعطاف پذیر بودن برنامه در مقابل نیاز یادگیرندگان: