-
- تعیین پایگاه های اطلاعاتی موجود در کتابخانه که اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان آن ها را متناسب با نیاز اطلاعاتی خود می دانند.
بررسی وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان به منظور پاسخ‌گویی سیستم اشاعه گزینشی اطلاعات به اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان.
- پرسش های اساسی پژوهش
۱- میزان آشنایی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات چقدر است؟
-
- میزان دسترسی اعضای هیات علمی دانشگاه به اینترنت چقدر است؟
-
- میزان آشنایی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان با پست الکترونیکی چقدر است؟
-
- میزان تمایل اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان به دریافت گزینشی اطلاعات خود از طریق پست الکترونیکی چقدر است؟
-
- از دیدگاه اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، کدامیک از پایگاه های اطلاعاتی موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی بیشتر متناسب با نیاز اطلاعاتی آن ها می‌باشد؟
- آیا وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان پاسخگوی سیستم اشاعه گزینشی اطلاعات به اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان می‌باشد؟
-
- متغیرهای اساسی پژوهش
متغیرمستقل: اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان
متغیر وابسته: اشاعه گزینشی اطلاعات
فصل دوم
پیشینه و ادبیات تحقیق
۲-۱- اشاعه اطلاعات
۲-۱-۱- مقدمه
توزیع به هنگام اطلاعات مرتبط و با کیفیت در یک سازمان، در جهت برآوردن نیازهای جامعه استفاده کننده آن را اشاعه اطلاعات می‌گویند. در داخل یک سازمان، گاهی فعالیت های اشاعه ای برای رفع نیازهای گروهی خاص طراحی می شود و برای انجام آن، از روش های بسیار مناسبی نیز بهره گرفته می شود.
در حال حاضر و در قرن بیست و یکم، موفقیت هر سازمان، بیش از پیش، به روش بهره گیری از اطلاعات در آن سازمان وابسته است. اطلاعات درون سازمانی و برون سازمانی، از اجزاء مهم برای دست یابی به مرز رقابت در محیط های صنعتی، علمی و اقتصادی امروزی است. امروزه، اطلاعات عامل تحول است و می توان با بهره گرفتن از فن آوریهای بهتر و ارزان‌تری که در گذشته هرگز به کار گرفته نشده بود، بر سودمندی اطلاعات افزوده گردد. اطلاعاتی درباره تولیدات، بازاریابی، محیط های قانون گذاری، مشتریان، استانداردها و داده های فنی، موقعیت های سیاسی و اقتصادی، رقبا، مهارت های داخلی شرکت، اداره و متخصصین اداری، آموزش و توسعه، مستند سازی و اطلاعات مدیریت داخلی، همه و همه مثال هایی از انواع اطلاعاتی است که یک سازمان برای موفقیت در حوزه اجرایی و عملیاتی خود به آن ها نیازمند است.
به جز موارد استثنایی در حوزه کتابخانه‌های تخصصی[۳]، به ندرت می توان کتابخانه ای را یافت که صرفاً برای ذخیره اطلاعات دایر شده باشد. معمولاً هر کتابخانه برای برآوردن نیازهای تحقیقاتی و اطلاعاتی سازمان وابسته خود، دایر می شود و انجام صرف وظیفه ذخیره سازی اطلاعات، به معنای برآورده نشدن نیازهای سازمان است. بنابرین، در چنین مجموعه ای، یکی از مهم ترین اهداف کتابخانه‌های تخصصی، اشاعه اطلاعات است و اگر از انجام آن سر باز زنند مدت زیادی دوام نخواهند آورد. سازمان ها برای کتابخانه ای که به نظر مفید نمی رسد، هزینه نمی کنند.
بهره گیری از شبکه های گسترده (ارتباط رایانه های مادر) و شبکه های محلی (ارتباط رایانه های شخصی از طریق رایانه خدمت کار[۴])، ارتباطات ماهواره ای و خطوط تلفنی، جملگی اشاعه اطلاعات را به فرآیندی بی واسطه تبدیل کرده‌اند، به علاوه، شناخت متخصصین اطلاع رسانی مورد نیاز برای انجام این وظایف نیز با اهمیت است.
۲-۱-۲- کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی همدان
کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه در سال ۱۳۶۴ با تصویب قانون جداسازی دانشگاه های علوم پزشکی از وزارت علوم تحقیقات و فن آوری از کتابخانه دانشگاه بوعلی سینای همدان منفک و با انتقال کتب و منابع پزشکی به این دانشگاه تحت عنوان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی همدان در فضایی به وسعت ۲۰۰۰ مترمربع، متشکل از ۸ واحد (سفارشات، فهرست نویسی، امور اداری، امانت، مجلات، مرجع، مدلاین و فیلم‌های آموزشی) فعالیت خود را در قالب ارائه خدمات و اطلاع رسانی به اعضای هیئت علمی، دانشجویان، پ‍ژوهشگران و کارکنان آغاز نمود.
مرکز ارائه خدمات پزشکی دانشگاه در سال ۱۳۷۰ تأسيس و به عنوان یک واحد تابعه از معاونت پژوهشی در جهت ارائه خدمات مختلف رایانه‌ای و اینترنت فعالیت خود را آغاز نمود.
واحد سمعی و بصری دانشگاه نیز به عنوان یکی از واحدهای تابعه معاونت پژوهشی از سال ۱۳۶۴ در راستای ارائه خدمات سمعی و بصری دانشگاه فعالیت خود را آغاز کرد.
در راستای اجرای طرح ایجاد پایگاه عرضه اطلاعات پزشکی در کلیه دانشگاه های علوم پزشکی کشور با تلفیق سه واحد مرکز ارائه خدمات پزشکی، کتابخانه مرکزی و واحد سمعی و بصری در دانشگاه علوم پزشکی همدان در تابستان سال ۱۳۸۲ پایگاه عرضه اطلاعات تشکیل گردید و فعالیت خود را با ۷ واحد مجزا (واحد شبکه، امور اداری، واحد آموزش، واحد فراهم آوری اطلاعات، واحد خدمات عمومی، خدمات فنی و واحد سمعی و بصری) شروع نمود.
منابع کتابخانه با سیستم رده بندی علوم پزشکی (NIM) و غیر پزشکی (LC) سازماندهی گردیده است و به دو شکل دستی و ماشینی قابل جستجو و بازیابی هستند. این امکانات و خدمات کامپیوتری، کتابخانه مرکزی دانشگاه را به عنوان یک مرکز علمی پژوهشی مدرن و سیستماتیک در بین دانشگاه های ایران مطرح کرده‌است.
حوزه خدمات و سرویس دهی کتابخانه کلیه افراد شاغل در مؤسسه متنوع اعم از اعضای هیات علمی، کارکنان و دانشجویان را شامل می‌شود و نامبردگان می‌توانند با ارائه کارت عضویت از کلیه خدمات این واحد در طول هفته از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب یکسره و به طور رایگان استفاده نمایند.
کتابخانه جهت بهره‌گیری از نرم افزار پارس آذرخش که تحت DOS عمل می‌کند. طی جلسات متعدد شورای کتابخانه (که در اواخر ۱۳۷۲ به تصویب رسید) اقدام به تهیه و نصب و راه اندازی این نرم افزار نمود و خرید نرم افزار پارس آذرخش که از قابلیت های بالائی برخوردار بود، را در دستور کار خود قرار داد. در این زمینه پس از بررسی و بازدید از مراکز خدماتی و مؤسسات علمی_فرهنگی (شرکت‌های مربوطه) و طبق مصوبه شورای کتابخانه و نظر کارشناسان در این خصوص این نرم افزار در بهمن ماه سال ۱۳۸۳ تحت Windows توسط متخصصین شرکت پارس آذرخش نصب و راه اندازی شد و طریقه استفاده از این نرم افزار توسط مهندسان شرکت طی جلسات متعدد به کتابداران آموزش داده شد. به دنبال تصمیمات اتخاذ شده توسط وزارت بهداشت و درمان در سال ۱۳۸۴ در خصوص نرم افزار WEB پارس آذرخش در کلیه دانشگاه های علوم پزشکی کشور آخرین ور‍ژن نرم افزار WEBدر سرور دانشگاه نصب و امکان جستجو از منابع کتابخانه مرکزی از طریق اینترنت فراهم گردید.
۲-۱-۳- تعریف اشاعه اطلاعات
