نمودار ۴-۱- نمودار هیستوگرام سن پاسخ دهندگان…………………………………………………………..۵۶
نمودار۴-۲-نمودار هیستوگرام جنسیت پاسخ دهندگان ………………………………………………………۵۷
نمودار ۴-۳- نمودار هیستوگرام سابقه کارپاسخ دهندگان ………………………………………………….۵۸
نمودار۴-۴- نمودار هیستوگرام متغیر رفتارشهروندی سازمانی …………………………………………..۵۹
نمودار۴-۵- نمودارهیستوگرام متغیر وابسته تسهیم دانش …………………………………………………..۶۰
نمودار۴-۶- نمودار هیستوگرام متغیر میانجی عملکرد شغلی ……………………………………………….۶۱
چکیده :
دانش در دنیای پیشرفته امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به مزیت رقابت اصلی سازمانها می باشد. روند اوج یافتن نقش دانش، نوآوری و فناوریهای نوین در ایجاد مزیتهای راهبردی و اهمیت یافتن ارزش منابع دانش در اداره سازمانها موجب شده است تا مقوله مدیریت دانش در قلب سیاستهای راهبردی سازمانها جای گیرد. درچنین شرایطی نیاز سازمانها به نسل ارزشمندی از کارکنان پیش از بیش آشکارشده است .در این شرایط اکثر مدیران خواهان کارکنانی هستند که بیش از وظایف شرح شغل خود فعالیت میکنند . آن ها به دنبال کارکنانی هستند که به فراسوی انتظارت میروند و به میل و خواست خود به رفتارهایی دست میزنند که جزو وظایف شغلیشان نیست .
هدف این تحقیق بررسی تأثیررفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش با مطالعه نقش میانجی عملکرد شغلی در سازمان دادگستری استان گیلان است . روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع کاربردی است . ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است . سه نوع پرسشنامه برای ارزیابی تسهیم دانش،عملکرد شغلی و رفتارشهروندی سازمانی در بین ۲۹۴ نفر از کارمندان دادگستری استان گیلان توزیع گردید و در نهایت تعداد ۲۵۳ پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته های پژوهش نشان میدهد که بین رفتارشهروندی سازمانی بر تسهیم دانش رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد و مهمترین ابعاد تأثیرگذار رفتارشهروندی سازمانی بر تسهیم دانش در دادگستری های استان گیلان، به ترتیب شامل وجدان کاری،آداب اجتماعی،و نوع دوستی است . و با ورود متغیر میانجی عملکرد شغلی به مدل ، میزان و شدت همبستگی بین رفتارشهروندی سازمانی و تسهیم دانش افزایش مییابد و نتایج میزان این تأثیر را ۴۲٫۲% افزایش در ضریب تعیین نشان میدهد، که نشان دهنده اهمیت بالای این متغیر در این رابطه است.
کلمات کلیدی : مدیریت دانش – تسهیم دانش- رفتارشهروندی سازمانی- عملکرد شغلی
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه :
سازمانهای دولتی و خصوصی و محیطی که این سازمانها در آن به فعالیت مشغولند، شدیداً تغییر یافتهاند . سازمانها ناگزیرند برای سازگاری با محیط متغیر و پر از رقابت، در ساختار خود تجدید نظر کرده و بدین منظور بایستی در مقابل تغییرات محیط انعطافپذیری بیشتری از خود نشان دهند . هم اکنون بزرگترین شرکتهای دنیا، برتری اصلی خود را نه در دارایی های انباشته شده از کارخانهها و حتی بازار بزرگ ، بلکه در دانش در جریان فرایندهای خود کسب نموده اند . (طبرسا و رامین فر،۱۳۸۹،ص۱۰۹)
در مدیریت دانش ، مفهوم اساسی بحث تسهیم دانش میباشد. زمانی که افراد اطلاعات ،فعالیتهای مؤثر، دیدگاه ها ، تجربیات ، مزیتها،درسهای آموخته شده عملی یا غیرعملی خود را با سایر افراد به اشتراک میگذارند، بهره وری در قسمتهای مختلف سازمان ارتقاء مییابد. نوناکا معتقد است سازمانهای موفق قرن بیست و یکم آنهائی هستند که بطورمداوم دانش جدیدی تولید میکنند و به صورت گسترده آن را درکل سازمان منتشر میکنند . هنگامی که دانش خلق شد،باید بین اعضای سازمان تسهیم شود تا بتواند به عنوان مبنائی برای نوآوری و خلق دانش در آینده عمل کند.(هادیزاده و همکاران،۱۳۹۰،ص۱۸۸)
تسهیم دانش هنگامی رخ میدهد که یک فرد مایل به کمک و یادگیری به دیگران در توسعه شایستگی های جدید است . از این رو ،امروزه بحث جدیدی مطرح می شود بدین گونه که باید بجای تمرکز بر روی سیستم پاداش در تقویت تمایل افراد به تسهیم دانش ، از دیگر روشها نظیررفتارشهروندی سازمانی که تسهیم دانش را تقویت یا محدود میکند استفاده شود .(یوسفی و همکاران،۱۳۸۹،ص۲۶)
در این فصل به موضاعاتی همچون بیان مسئله، ضرورت و اهمیت ، اهداف، چارچوب نظری ، فرضیات ، تعاریف متغیرهای تحقیق و قلمرو تحقیق پرداخته شده است .
-
- بیان مسئله :
در حال حاضر مدیریت دانش برای بسیاری از کشورهای پیشرفته به عنوان نماد رقابت و عاملی برای دستیابی به قدرت و توسعه شده است . مدیریت دانش به دنبال ایجاد و توسعه دارایی های دانشی سازمان است و به دنبال خلق،کاربرد، و تسهیم دانش مرتبط است . تأکید بر تسهیم دانش میان فردی به این دلیل اهمیت دارد که دانش سازمان در طی زمان در ذهن افراد ،گروه ها و واحدهای سازمانی جاگرفته و در واقع بخش اصلی فرایندهای اجرائی ، عرفها و قوانین و مقررات آن محسوب شود .(درویشی و دولت آبادی ،۱۳۹۱)ص۳۶) و تأکید بر اهمیت اشتراک گذاری دانش بر عملکرد سازمانی و اثربخشی در دو بخش خصوصی و عمومی از لحاظ جهانی شدن در حال افزایش است .به اشتراک گذاری فعالیت دانش فرصتی برای کسب و کار و سازمان برای به دست آوردن مزیت رقابتی پایدار در بازار ایجاد میکند. ( Top ,2012,p807)
سازمان با موفقیت بیشتر در تسهیم دانش بهتر به تغییرات محیطی پاسخ میدهد . اگرچه موفقیت در تسهم دانش تا حد زیادی به قابلیت کارکنان ، منابع دانشی که آن ها از طریق شبکه ارتباطی به دست می اورند میباشد . (Abdul-Jalal & Tweed,2013,p151). O’Neill and Adya, 2007 بیان میکنند که هر سازمانی که سیستم تسهیم دانش را در سازمان و کسب و کار خود اجرا نکند ، رشد طبیعی این سازمان کاهش مییابد و در رقابت شرکت ،ریسک افزایش مییابد . ( Top ,2012,p807)
تسهیم دانش، شبیه رفتارهای شهروندسازمانی است و می توان آن را در قالب یک نوع رفتارشهروندی بیان نمود که به طور اختیاری و داوطلبانه در سازمانها انجام می شود . تسهیم دانش هنگامی رخ میدهد که یک فرد مایل به کمک و یادگیری به دیگران در توسعه شایستگی های جدید است . به اشتراک گذاری دانش زمانی اتفاق می افتد که افراد به طور داوطلبانه برای به اشتراک گذاری تجربه و تخصص خودعلاقه نشان دهند . (Rosniza & Fauzee Musa ,2012 ,p138)