۲- مرحله آموزش: که روی یادگیری تجربی با تمرین مکرر ، الگوسازی و ارائه بازخورد های صحیح تمرکز می‌کند.

۳- مرحله نگهداری: که شامل مهارت هایی است که از طریق حمایت اجتماعی و یک محیط کاری پشتیبانی کننده همراه با سیاست ها و رویه هایی که از برنامه های توسعه ی هوش عاطفی حمایت می‌کند.

۴- ارزیابی: که میزان رضایت فردی از برنامه های آموزشی و اینکه آیا برنامه های آموزشی تغییرات معنا داری را در رفتار شغلی ایجاد ‌کرده‌است، را تعیین می‌کند (استایس و براون، ۲۰۰۴ : ۳۸ – ۳۷).

ارزیابی نیازهای سازمانی

ارزیابی نقاط ضعف و

قوت فردی

ارائه بازخورد به طور صحیح

حداکثر سازی انتخاب یاد گیرنده

تشویق مشارکت

پیوند اهداف یادگیری با ارزش‌های فردی

تطبیق انتظارات

درجه اشتیاق

مرحله آماده سازی

مرحله آموزش

مرحله تغییر و نگهداری

مرحله ارزیابی

تعیین اهداف واضح

حداکثر سازی تغییر خود مدار

افزایش روابط مثبت بین تعلیم دهنده و یادگیرنده

افزایش فرصت برای تمرین

تبعیت از روش های تجربی

ارتقاء ادراک

جلوگیری ازبازگشت

برداشتن محدودیتهای موقعیتی

انگیزش

تشویق استفاده از مهارت‌های شغل

ارائه یک فرهنگ سازمانی که یادگیری را پشتیبانی کند

ارزیابی عملکرد بهبود یافته

خرد کردن اهداف به مراحل قابل اداره

یادگیری

شکل ۲-۳ مدل گولمن برای توسعه هوش عاطفی

منبع( استایس و برون، ۳۸:۲۰۰۴ )

‌بنابرین‏، هرچند این دو مکتب ‌در مورد میزان اکتسابی بودن و غریزی بودن هوش عاطفی تا حدی با یکدیگر اختلاف نظر دارند، اما هر دو گروه معتقد هستند که هوش عاطفی به دو بخش غریزی و اکتسابی تقسیم می شود و این بخش اکتسابی هوش عاطفی است که قابل یادگیری و آموزش است.

۲-۱-۱۰- جمع بندی

نظریه پردازان با بهره گرفتن از ابعاد و کاربردهای هوش عاطفی، تعاریف مختلفی از آن ارائه نمودده اند. اما به طور خلاصه می توان هوش عاطفی را توانایی ذهنی و عاطفی دانست که قدرت برقراری ارتباطات و رهبری احساسات خود و دیگران را به مدیر می‌دهد از این رو بیشترین کاربرد هوش عاطفی و مقایسه آن با هوش عقلی محیط کار در سازمان‌ها است.

در محیط کار فرد علاوه بر توانمندی‌های علمی از قابلیت های عاطفی خود در ارتباطات و رهبری استفاده می‌کند. عنوان هوش عاطفی نخستین بار در رساله دکتری یک دانشجوی رشته هنر به کار گرفته شده است و پس از آن پژوهشگران رشته روانشناسی تحقیق ‌در مورد هوش عاطفی را آغاز نمودند و ابعاد ان را متناسب با تعاریفی که ارائه دادند مطرح کردند. نخستین گروه مایر و سالووی بودند که هوش عاطفی را به چهار مؤلفه تقسیم نمودند برداشت و اظهار هیجانی، تسهیل تفکر به وسیله هیجان، فهم یا ادراک هیجانی و اداره یا تنظیم هیجان. پیرو آن ها دانیل گولمن نیز چهار متغیر خود آگاهی، خود مدیریتی آگاهی اجتماعی و مدیریت روابط را مطرح نمود. بار-آن به عنوان سومین محقق مطرح در این زمینه پنج بعد مهارت های بین فردی، مهارت‌های میان فردی مدیریت استرس، توان سازگاری و خلق و خوی عمومی را عنوان نموده است. هرکدام از این سه پژوهشگر سه پرسشنامه برای هوش عاطفی مطرح نموده اند که در حال حاضر پرکاربردترین پرسشنامه های مطرح در این زمینه هستند. در این زمینه گولمن و همکاران وی در مؤسسه تحقیقاتی هی گروپ^[۱۳۷] پرسشنامه ای متناسب با ابعاد دانیل گولمن را به منظور بررسی هوش عاطفی کارکنان و مخصوصاً مدیران در سازمان‌ها تهیه نمودند. در این تحقیق به دلیل جدیدتر بودن و مربوط بودن ابعاد هوش عاطفی دانیل گولمن به موضوع تحقیق و مباحث مدیریتی از چهار مؤلفه این محقق و پرسشنامه وی استفاده شده است.

۲-۱-۱۱-پیشینه تحقیق

۲-۱-۱۱-۱-مروری بر پژوهش های انجام شده در ایران

۱ – تحقیق نخست تحقیقی است که توسط صادق محمودی فخر آباد در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد در دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد و تحت عنوان « بررسی رابطه بین هوش عاطفی و سبک رهبری در میان مدیران بازرگانی شرکت‌های تولیدی صنایع غذایی و خودروسازی » انجام گرفته است. داده های مربوط به هوش عاطفی توسط پرسشنامه هوش عاطفی «ویزینگر » و داده های مربوط به سبک رهبری توسط پرسشنامه سبک های رهبری«وارنر بورک» جمع‌ آوری گردید. نتایج تحقیق بیانگر این بود که یک رابطه مثبت و معنا دار بین هوش عاطفی مدیران و سبک رهبری تحول آفرین وجود دارد. همچنین بین هوش عاطفی و سبک رهبری مبادله ای یک رابطه منفی و معنادار گزارش شده است. در بررسی رابطه بین سن و جنسیت، مطالعه نشان داد که شدت و ضعف رابطه بین هوش عاطفی و سبک رهبری تحول آفرین با متغیر سن دارای رابطه مستقیم و معنادار است. آزمون متغیر جنسیت در تعیین میزان رابطه بین هوش عاطفی و سبک رهبری تحول آفرین نشان می‌دهد که این رابطه برای مردان از زنان بیشتر است(مرتضوی و همکاران،۱۳۸۴ : ۱۹۰-۱۶۷).

۲ – غلامرضا دهشیری، دانشجوی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، در پژوهشی تحت عنوان« هنجاریابی پرسشنامه هوشبهر هیجانی بار- آن در بین دانشجویان دانشگاه های تهران و بررسی ساختار عاملی آن» ، آزمون هوش هیجانی بار- آن را هنجاریابی کرده و گزارش کرد از ۱۳ عاملی که

1. 1. Intelligence Quotient ↑

1. 1. Emotional Intelligence ↑

1. 1. Salovery ,p. ↑

1. 1. Mayer ,j . ↑

1. 1. – Palmer ↑

1. 1. – Higgs ↑

1. 1. – Antonakis ↑

1. 1. – Working with the Emotional intelligence ↑

1. 1. – Murray ↑

1. 1. – Neely & Martinez ↑

1. 1. – در متون فارسی برای واژه Emotion معادل عاطفه و هیجان آمده است. در این پژوهش Emotion را عاطفه و Emotional intelligence را هوش عاطفی ترجمه کردیم. ↑

1. 1. – Intellectual ↑

1. 1. – Strenberg ↑

1. 1. – Mayer ↑

1. 1. – Ciarrochi ↑

1. 1. – Daniel Goleman ↑

1. 1. – Mayer & Salovey ↑

1. 1. – Lyons & Schneider ↑

1. 1. – Reuven Bar-On ↑

1. 1. – Mandell & pherwani ↑

1. 1. – Hiein ↑

1. 1. – Cherniss ↑

1. 1. – Social Intelligence ↑

1. 1. – Identifying Emotions ↑

1. 1. – Using Emotions ↑

1. 1. – Understanding Emotions ↑

1. 1. – Regulating Emotions ↑

1. 1. – Kierestead ↑

1. 1. – Pontang & Fat ↑

1. 1. – Harvard ↑

1. 1. – McClelland ↑

1. 1. – Rahim & Minors ↑

1. 1. – Intelligence question ↑

1. 1. – Dulewicz & Higgs ↑