- اندازه و سن سازمان
اندازه سازمان نیز که بر اساس نیروی انسانی سازمان اندازه گیری می شود ، به عنوان یکی از شاخص های نوآوری محسوب میگردد. با این همه ، محققین نوآوری با مطالعاتی که به بررسی رابطه بین اندازه سازمانی و نوآوری انجام دادهاند، به نتایج متناقضی دست یافته اند. برخی از مطالعات نشان میدهد که شرکت های کوچک تر نوآورترند ، در حالی که برخی دیگر به نتایجی برعکس رسیده اند. به طور مشابه در زمینه رابطه بین سن سازمان و نوآوری سازمانی نیز در بین محققان اتفاق نظر وجود ندارد. برای مثال در حالی که برخی از مطالعات نشان داده است که شرکت های نوآور جوانتر بوده اند، مطالعه کیم[۴۱] (۱۹۸۰) هیچگونه رابطه منطقی بین سن ونوآوری سازمانی پیدا نکرد. (راویچاندران[۴۲]، ۲۰۰۰، ۲۵۳)
- فرهنگ
بسیاری از ویژگی های سازمانی شامل متغیرهایی مثل نوع سازمان ، اندازه ، منابع ، متغیرهای ساختاری و جو سازمانی در مطالعات نوآوری مورد توجه قرار گرفته اند. اگر چه بسیاری از این متغیرها در مطالعات نوآوری سازمانی مشهود بوده اند، اما مفاهیم مرتبط با فرهنگ هنوز به طور تجربی توسعه نیافته اند. کریان و دشپاند[۴۳] (۱۹۸۵) معتقدند که سیستم فرهنگی یک شرکت در اثرگذاری بر اهداف رسمی، سیاست ها و رویه ها با سیستم ساختاری در تعامل است. در واقع ، سیستم ساختاری و سیستم فرهنگی بر فعالیت های سازمانی شامل اتخاذ نوآوری سازمانی مؤثر هستند . (ابندهاین و جانسون[۴۴]، ۲۰۰۴، ۹۵)
۲-۳-۳-۳- عوامل محیطی
مطالعات زیادی در خصوص تأثیر محیط بر نوآوری سازمانی صورت گرفته است. دامن پور[۴۵] (۱۹۹۶) دریافت که محیط با عدم اطمینان بالا تأثیر مثبتی بر رابطه بین ساختار سازمان و نوآوری سازمانی دارد. کیم برلی و اوانیسکو[۴۶] (۱۹۸۱) به این نتیجه رسیدند که پیچیدگی محیطی تأثیر مثبتی بر نوآوری سازمانی در بیمارستان ها دارد . (لین، ۲۰۰۶، ۲۷۲)
۲-۳- ۴- طبقه بندی های نوآوری
طبقه بندی هایی که از نوآوری صورت گرفته متفاوت هستند. نوآوری ممکن است اشکال مختلفی از قبیل نوآوری محصول و فرایند ، نوآوری رادیکال یا تدریجی و نوآوری اداری یا تکنولوژیکی را در بر گیرد. (الونن و دیگران، ۲۰۰۸؛ وانگ و امد[۴۷]، ۲۰۰۴) رابینز(۲۰۰۵) معتقد است که نوآوری منحصر به تولید محصول جدید نیست بلکه مفهوم نوآوری ، شامل تکنولوژی های فرایند تولید جدید،
سیستم های اداری یا ساختاری جدید و برنامه ها و طرح های جدید برای حفظ و نگهداری اعضای سازمان نیز میشوند. (رابینز، ۲۰۰۵، ۵۶۴) آرمبراستر و دیگران (۲۰۰۸) طبقه بندی دیگری از نوآوری ارائه دادهاند. بر اساس این طبقه بندی نوآوری سازمانی میتواند به نوآوری های سازمانی ساختاری[۴۸] و نوآوری های سازمانی رویه ای[۴۹] تفکیک شود. (آرمبراستر و دیگران ،۲۰۰۸، ۶۴۷)
در طبقه بندی دیگری، جان و دیویس[۵۰] (۲۰۰۰) سه نوع اصلی برای نوآوری قایل میشوند که به اعتقاد آن ها زیربنای توسعه کسب و کار پویا را شکل میدهد. این سه نوع عبارتند از : نوآوری بازار[۵۱]، نوآوری محصول[۵۲] و نوآوری فرایند[۵۳]. (جان و دیویس ،۲۰۰۰، ۷) همچنین سابرامانین و نیل آکانتا[۵۴] (۱۹۹۶)، دو گونه متفاوت از نوآوری سازمانی را مشخص کردهاند: تکنیکی[۵۵] و اداری[۵۶]. همان گونه که جانسون و دیگران[۵۷] مطرح کردهاند، نوآوری یک واژه چند بعدی است. الونن و دیگران(۲۰۰۸) معتقدند که نوآوری میتواند به شکل های مختلف ایجاد شود از قبیل نوآوری تولیدی و فرایندی، رادیکال وتدریجی، تکنولوژیکی و اداری. توانایی سازمان در ایجاد چنین نوآوری هایی (مانند نوآور بودن) ، مدت هاست که به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی موفقیت و بقاء شناخته شده است. الونن و دیگران، ۲۰۰۸، ۱۶۴)در ادامه نوعی طبقه بندی از نوآوری سازمانی ارائه شده است که بر مبنای طبقه بندی وانگ و امد[۵۸] (۲۰۰۴) میباشد
۲-۳- ۴- ۱- نوآوری در محصول[۵۹]
نوآوری در محصول به معنای توسعه محصولات یا خدمات جدید برای پاسخگویی به نیازهای کاربران[۶۰] یا نیازهای بازار است .(wong, et al. 2007, 269) نوآوری در محصول نقش اساسی در موفقیت محصول دارد که این امر به نوبه خود با موفقیت پایدار کسب و کار ارتباط تنگاتنگی خواهد داشت. محصولات ابداعی[۶۱] از طریق رشد و گسترش در حوزه های جدید، فرصت های بیشتری برای کسب و کار فراهم میکنند. نوآوری های قابل ملاحظه به شرکت ها این امکان را میدهد تا موقعیت خود را در بازارهای رقابتی تثبیت کنند و فرصت ورود به بازارهای جدید برای کسب یک پایگاه در بازار را برای آنان فراهم میکند.
نوآوری در محصول به معنای نو بودن، تازگی ، ابتکار یا منحصر به فردی درک شده محصولات
میباشد. این نو بودن درک شده از دو منظر مورد توجه قرار میگیرد : از منظر مشتریان و از منظر شرکت. اندراس و اسمیت[۶۲] (۱۹۹۶)، تناسب (اقتضا)[۶۳] را به عنوان یکی از جنبههای مهم نوآوری در محصول مورد توجه قرار میدهند. تناسب به معنای میزانی که یک محصول جدید از دید برخی از مشتریان مفید یا سودمند باشد تعریف شده است. نوآوری در محصول از دیدگاه های دیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است . برای مثال دانل و کلینشمیت[۶۴] (۲۰۰۱) دو دیدگاه در رابطه با نوآوری محصول را مشخص کردهاند:
دیدگاه مشتریان: که ویژگی هایی از قبیل مشخصه های نوآوری، ریسک پذیری و سطوح تغییر در الگوهای رفتاری تثبیت شده به عنوان شکل های تازگی محصول محسوب می شود.
از دیدگاه شرکت: انس محیطی[۶۵] و انطباق با پروژه های شرکت، و جنبههای بازاریابی و تکنولوژیکی که به عنوان ابعاد نوآوری محصول تلقی میگردد.
در این پژوهش نوآوری در محصول به عنوان تازگی و معنی داری محصولات جدیدی که در زمان مد بودن محصول به بازار عرضه میگردند تعریف می شود. این مشخصه ها، نوآوری در محصول را از دیگر عوامل نوآوری که در ادامه بحث شده است متمایز میسازد. بنابرین، نوآوری در محصول
میتواند به عنوان یکی از ابعاد مهم محسوب شود. (وانگ و احمد[۶۶]، ۲۰۰۴، ۳۰۴)
۲-۳- ۴- ۲- نوآوری در بازار[۶۷]
نوآوری در بازار ارتباط زیادی با نوآوری در محصول دارد و اغلب با عنوان نوآوری تولید- بازار بررسی می شود. علی و همکاران[۶۸] (۱۹۹۵) نوآوری را به عنوان ساخت بازار- محور در نظر می گیرند و آن را منحصر به فرد بودن و نو بودن تولید برای بازار تعریف میکنند. در سطح گسترده تر ، نوآوری در بازار به نوآوری در تحقیق بازار ، تبلیغ و آگهی تبلیغاتی مربوط می شود، همان گونه که به شناسایی فرصت های جدید بازار و راه یابی به بازارهای جدید مرتبط است . (علی و همکاران ، ۱۹۹۵، ۶۲)
عاملی که این بعد از نوآوری را از نوآوری درمحصول متمایز میسازد این است که نوآوری در بازار در واقع نو بودن رویکردهایی است که شرکت ها برای ورود و بهره برداری از بازار هدف اتخاذ
میکنند. برای برخی از شرکت ها این بدین معنی است که آن ها میتوانند وارد یک بازار شوند یا جایگاه واقعی یک بازار جدید را مشخص نمایند و تولید محصولات را با جدیدترین محتوای تکنولوژیکی راه اندازی کنند.