در جای دیگر آن را اینطور تعریف کرده‌اند: هزینه سرمایه کل شرکت، عبارت است از میانگین موزون هزینه منابع مختلف تأمین مالی بلند مدت، که توسط شرکت به کار گرفته شده است. میانگین موزون هزینه سرمایه با بهره گرفتن از وزن های مبتنی بر “ساختار سرمایه” شرکت محاسبه می شود. ساختار سرمایه بهینه ترکیبی از بدهی، سهام عادی و حقوق صاحبان سهام شرکت است که میانگین موزون هزینه سرمایه شرکت را به حداقل برساند. در حالت کلی هزینه سرمایه به صورت ذیل محاسبه می شود:

نرخ هزینه سرمایه هر یک از اجزای سرمایه × درصد مشارکت هر یک از اجزای سرمایه در کل ساختار سرمایه = WACC .

برای به دست آوردن در صد مشارکت (وزن) هر یک از اجزاء می توان از ضرایب ارزش دفتری، ضرایب ارزش بازار، ضرایب هدف و ضرایب نهایی استفاده کرد. .

• راه های افزایش EVA

اگر فرمول EVA را به صورت ذیل بسط دهیم، و کمی تأمل در آن می توان تشخیص داد که در موارد زیر یک واحد تجاری قادر به خلق EVA و ارزش آفرینی است.

EVA = NOPAT –( WACC × Capital)

NOPAT = ^[۱۸]RONA × Capital

EVA = (RONA × Capital) – (WACC × Capital)

EVA = Capital (RONA – WACC)

نرخ بازدهی دارایی های موجود (RONA) افزایش یابد در حالی که نرخ متوسط هزینه سرمایه (WACC) ‌و مبلغ سرمایه به کار گرفته شده ثابت باقی بماند. به عبارت دیگر کارایی عملیاتی مثل افزایش بهره وری نیروی کار، کاهش هزینه های پرسنلی، تهیه مواد اولیه ارزان تر با حفظ کیفیت و بهبود در فرآیندهای تولید از جمله مواردی هستند که باعث افزایش نرخ بازده یا سود خالص عملیاتی پس از مالیات بدون سرمایه گذاری موجود می‌شوند و نهایتاًً باعث افزایش در EVA می‌شوند.

رشد توأم با سودآوری _ زمانی که سرمایه گذاری های جدید بازده بیشتری از هزینه سرمایه خود کسب می‌کنند، باعث ایجاد ارزش می شود. حتی اگر سیاست رشد همراه با کاهش نرخ متوسط RONA بیش از WACC می‌باشد، ارزش ایجاد می شود. سرمایه گذاری در پروژه هایی که نرخ بازدهی بیش از نرخ هزینه سرمایه داشته باشند، باعث افزایش EVA می شود. این روش تأیید می‌کند که EVA تنها معیار اندازه گیری عملکرد است که کاملاً با قوانین بودجه بندی سرمایه ای استاندارد سازگاری دارد. ‌به این ترتیب که با تنزیل EVA حاصل از یک پروژه سرمایه ای مشخص مستقیماً به NPV آن می‌رسیم. ‌بنابرین‏ کلیه فرصت‌های سرمایه گذاری که EVA تنزیل شده مثبت ایجاد می‌کنند مورد قبول می‌باشند.

حذف فعالیت‌های ضایع کننده ارزش _ با حذف فعالیت‌های غیر اقتصادی، فروش دارایی های کم بازده و بی مصرف و اختصاص وجوه به فعالیت‌های سود آور، افزایش EVA را به همراه خواهد داشت. هنگامی که بخش‌ها و مشاغلی که بازدهی آن ها کمتر از هزینه آن ها‌ است تعطیل شود سرمایه به کار گرفته شده کاهش می‌یابد و چنانچه کاهش هزینه سرمایه بیش از کاهش بازدهی ناشی از حذف این بخش‌ها باشد در نتیجه شکاف بین نرخ بازده RONA و WACC و EVA افزایش می‌یابد.

کاهش نرخ هزینه سرمایه که از طریق تنظیم سیاست‌های مالی شرکت امکان پذیر است. مانند استفاده از بدهی به جای سهام در ساختار مالی به دو دلیل ذیل:

الف- چون وام دهنده ریسک کمتری می پذیرد، بازده کمتری را طلب می‌کند.

ب- صرفه جویی مالیاتی از پرداخت هزینه بهره به وجود می‌آید.

دستیابی و اجرای پروژه های طولانی تری که نرخ RONA آن ها بیشتر از نرخ متوسط هزینه سرمایه آن ها‌ است.

۳-۸-۱-۲) سود هر سهم

سود هر سهم گزارش شده توسط شرکت‌های عضو نمونه از طریق نرم افزار های بورس استخراج شده است، که نحوه محاسبه آن به شرح ذیل می‌باشد:

۳-۸-۲)متغیر وابسته

۳-۸-۲-۱)ارزش بازار

ارزش بازار معرف ارزشی است که سرمایه گذاران با توجه به جمیع جهات در جریان عرضه و تقاضای بازار حاضر به پرداخت آن می‌باشند. ارزش بازار اوراق بهادار برآوردی است که به وسیله قضاوت فردی خریدار یا فروشنده تعیین شده و تابع فرایند چانه زنی^[۱۹] است. در تئوری قیمت، بازار مکانی است که در آن تقاضا کنندگان و عرضه کنندگان برای مبادله کالای کاملاً مشخصی با یکدیگر تبادل نظر می نمایند و در خصوص سهام، ارزش بازار بهایی است که در یک زمان مشخص در داخل بازار بورس و یا خارج از آن و با اختیار کامل معامله پرداخت می‌گردد. در این تحقیق با توجه به اعلام سود هر سهم واقعی شرکت، ده روز قبل از تاریخ مجمع عمومی سالانه به بورس و اثر آن روی قیمت هر سهم، ارزش بازار سهام قبل از مجمع به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.

میانگین ارزش دفتری حقوق صاحبان سرمایه – میانگین ارزش بازار حقوق صاحبان سرمایه طی سال=ارزش بازار

میانگین ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام از مجموع حقوق صاحبان سرمایه در ابتدا و انتهای دوره تقسیم بر دو

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ­ها

۴-۱) مقدمه

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل­های انجام شده بر مبنای طرح پژوهش در این فصل ارائه می­ شود. با بهره­ گیری از تکنیک­های آماری مناسب که با روش تحقیق و نوع متغیرها سازگاری دارند، داده ­های جمع ­آوری شده دسته­بندی، تجزیه و تحلیل و در نهایت فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار ‌می‌گیرد.

۴-۲)آمار توصیفی

به منظور بررسی مشخصات عمومی متغیرها، همچنین برآورد مدل و تجزیه و تحلیل دقیق آن ها، آشنایی با آمار توصیفی مربوط به متغیرها لازم است. آمار توصیفی به محاسبه پارامترهای جامعه می ­پردازد و شامل شاخص­ های مرکزی و پراکندگی جامعه و … ‌می‌باشد. در جدول شماره (۴-۱) آمار توصیفی متغیرهای پژوهش شامل میانگین، میانه، بیشینه، کمینه، انحراف معیار و …. آورده شده است. به عنوان مثال برای متغیر سود هر سهم (EPS) میانگین، میانه، ماکزیمم و مینیمم به ترتیب ۱۱۳۵٫۴۰۰، ۷۱۴٫۵۰۰۰، ۹۲۷۶ و ۱۱۳۱- ‌می‌باشد.

جدول۴-۱-آمار توصیفی متغیرهای پژوهش

ارزش بازار سهام (MV)
ارزش افزوده اقتصادی(EVA)
سود هر سهم

(EPS)

اندازه شرکت

(SIZE)

اهرم مالی

(LEV)

میانگین
۵۵۴۸۰۳۰۹۵۷۶۳۴٫۸۵۳
۷۳۲۲۶۱٫۱
۱۱۳۵٫۴۰۰
۱۲٫۰۷۳۲۶
۰٫۵۹۶۵۴۸
میانه
۶۸۱۶۰۰۰۰۰۰۰۰
۸۴۴۲۳٫۵۰
۷۱۴٫۵۰۰۰
۱۱٫۹۲۵۰۰
۰٫۶۲۰۰۰۰
بیشترین
۱۵۵۶۲۸۰۰۰۰۰۰۰۰۰
۲۵۲۵۶۷۷۳
۹۲۷۶٫۰۰۰
۱۴٫۵۰۰۰۰
۱٫۰۰۰۰۰۰
کمترین
۲۰۸۳۰۰۰۰۰۰۰
-۹۲۲۹۲۷۴٫
-۱۱۳۱٫۰۰۰
۱۰٫۳۲۰۰۰
۰٫۰۴۰۰۰۰
انحراف معیار
۱۷۴۲۰۲۷۱۶۳۰۰۷۴٫۴۷
۲۷۰۷۶۹۱٫
۱۴۱۵٫۶۲۳
۰٫۶۹۷۱۳۷
۰٫۱۷۳۴۱۰
ضریب چولگی
۵٫۲۲۸۲۱۰
۴٫۶۴۶۷۳۲
۲٫۷۰۶۷۹۵
۰٫۸۳۷۵۷۷
-۰٫۵۲۴۰۲۴
ضریب کشیدگی
۳۴٫۳۳۰۱۲
۳۱٫۰۸۵۵۹
۱۲٫۲۸۸۶۳
۳٫۸۳۶۵۰۱
۳٫۰۱۲۶۶۴
مشاهدات
۵۶۲
۵۶۲
۵۶۲
۵۶۲
۵۶۲

۴-۳) ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش