کلیات پژوهش

۱-۱- مقدمه

در کشور وما اکثرکشورها پیشرفته دنیا هدف وغایت نهایی انجام سریع امور وعدم اتلاف وقت به عنوان مهم ترین عنصر موفقیت در رقابت کنونی می‌باشد. مشتریان به عنوان ارکان تعیین کننده ارزش بسیار زیادی برای تکنولوژی وسرعت در درجه بعدی تخصص فنی بانک ها قائل هستند.چیزی که برای مشتریان ارزش تعیین کننده ‌و نهایی داردتوانایی بانک در ارائه سرویس مورد نظرشان است از این رو بانک ها برای کارامد شدن نیازمند به دست اوردن اطلاعات کافی از مشتری،درک علایق وخواسته ها وتوسعه روابط با او هستند.انجام ارزیابی متوازن در محیط های متفاوت بانک مثل صف،ستاد،معاونت،مدیریت،در طی چند سال منجر به ایجاد یک بانک اطلاعاتی می‌گردد.که از بررسی آن ها می توان به پرونده فعالیت،نقاط ضعف وقوت پی برد واز طریق تمرکز روی کاستی ها در جهت رفع وتقویت قوت ها به سمت رشد ‌و بالندگی حرکت نموده و زمینه ای استوار برای ورود به بازارهای جهانی و رقابت با ابر قدرت های این عرصه را فراهم نمود.(ابراهیمی،۲۳:۱۳۹۰).

بانکداری الکترونیک عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آن ها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرایندهای بین شعبه‌ای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به مشتریان که با بهره گرفتن از آن ها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز از طریق کانال‌های ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند. (صنایعی،۱۲:۱۳۸۹).

بانکداری الکترونیک برای بانک ها بسیار سودمند است چرا که علاوه بر کاهش هزینه عملیات بانکی سبب کاهش خطای انسانی در انجام امور مالی نیز می‌گردد. همچنین لزوم به نگهداری و استفاده از پول نقد از بین می‌رود . (حسینی و همکاران،۵۶:۱۳۸۸).

امروزه با توجه به مزایای اقتصادی فراوان سیستم های بانکداری الکترونیکی از نظر کاهش هزینه ها و افزایش سوداوری بانک ها،افزایش کیفیت در ارائه خدمات به مشتریان رفع محدودیت های زمانی و مکانی،با توجه ‌به این مزیت ها است که در سال های اخیر،اقداماتی به منظور حرکت به سوی بانکداری الکترونیکی از سوی نظام بانکی کشور صورت گرفته است.در این پژوهش سعی شده با تجزیه وتحلیل عملکرد چند ساله بانک سپه ،تاثیرات بانکداری الکترونیک بر آن را مورد بررسی قرار دهیم، از انجا که جدی ترین اقدام های انجام شده در زمینه بانکداری الکترونیکی در کشور وبانک سپه ،ایجاد شبکه شتاب و نصب دستگاه های خودپردازو ایجاد اینترنت بانک و همراه بانک است. لذا موضوع پژوهش بررسی اثرات استفاده دستگاه خودپرداز واینترنت بانک و همراه بانک بر سو داوری بانک سپه و میزان کنترل هزینه ها و مدیریت ریسک در بانک سپه می‌باشد.(یزدانی،۵۱:۱۳۸۹).

۱-۲- بیان مسئله

بانکداری الکترونیک به فعالیت های مالی گفته می شود که با بهره گرفتن از تکنولوژی الکترونیکی انجام می‌گیرد. بانکداری الکترونیکی به بانک سپه این فرصت را می‌دهد تا به نیازهای متفاوت مشتریان در مکان های گوناگون به صورت همزمان پاسخ گویند، اما مواردی مبهم نیز در این میان وجود دارد. چراکه کمبود اطلاعات و شواهد کافی در این زمینه مانع از اظهار نظر قطعی ‌در مورد تاثیرات بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک سپه می شود. (امیدی نژاد،۲۳:۱۳۹۱).

بر اساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایـران، ابزارهـا و تجهیزات بانکداری الکترونیک بانک سپه تا پایان تیرماه ۱۳۹۲ شـامل: کـارت۱۳،۶۸۲،۷۶۴ ، خـودپرداز۱،۸۷۷ ، پایانـه ی فـروش۱۲،۴۶۳ وپایانه ی شعب۳،۳۴۵ ؛آمار تعداد تراکنش های سیستم بانکداری الکترونیک بانک سپه تا پایان تیرماه۱۳۹۱ شـامل: خـودپرداز ٩،٠٨٩،۴١٧ ، پایانـه فـروش ٣٢۴،۴٩۴ ، وپایانه ی شعب ۶۴۶،٩٢۵ ؛ آمار تعداد تعداد کارت های صادر شده بانک سپه تا پایان تیرماه ۱۳۹۲ شـامل:کارت برداشت:١٢،٩٢۴،۶٣۶، کارت اعتباری:۱۳۷ کارت خرید: ٧۵٧،٩٩١ صادر گردیده است .‌بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی بانک سپه امکانات این بانک در شهرستان زاهدان شامل ۱۷ دستگاه خودپرداز،۱۵ پایانه فروش (pos)، ۶ باجه فعال در شیفت عصر،۲ شعبه مجهز به صندوق امانات،صدور انی کارت در شعبه مرکزی می‌باشد. (اداره تحقیقات بانک سپه ،۱۳۹۲).

‌بنابرین‏ با توجه به موارد مذکور می توان اظهار داشت که تاثیرات بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک سپه به طور کامل روشن نگشته است. از طرفی مطالعات مشابه در این زمینه اندک بوده و از طرف دیگر میان مطالعات پیشین تناقض وجود دارد.و با در نظر گرفتن این مهم که کمتر پژوهش جامعی درکشور درباره ی تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک ها صورت پذیرفته است به همین دلیل، لزوم انجام مطالعات بیشتر در این زمینه بیش از پیش احساس می شود.

آیا بانکداری الکترونیک بر بهبود عملکرد مالی در شعب بانک سپه زاهدان تاثیر دارد؟

آیا مؤلفه‌ های بانکداری الکترونیک بر مؤلفه‌ های عملکرد مالی بانک سپه تاثیر معنی داری دارند؟

۱-۳- ضرورت و اهمیت تحقیق

شتاب روز افزون پیشرفت بانکداری کشورهای توسعه یافته در زمینه ارائه خدمات نوین بانکی و لزوم هماهنگی بانک های کشورمان به منظور دستابی به قابلیت تعامل و مراودات بین‌المللی از ضرورت های انجام اینگونه تحقیقات است.تاکنون مطالعه ای در خصوص تاثیرات بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک سپه یا سایر بانک ها صورت نگرفته است.موضوع این تحقیق از اولویت های تحقیقاتی بانک سپه است.به دست آوردن مجموعه ای از شاخص های مالی در عملکرد مالی بانک سپه به منظور ارزیابی اقتصادی وکیفی اثرات بانکداری الکترونیک و استخراج ابزار سنجش و استاندارد مربوطه،پیامدهای این تحقیق برای بانک سپه می‌باشند.(بهشتی ،۴۲:۱۳۸۷).

سالانه در حدود ۷۰۰میلیون انواع قبض آب، برق، گاز، تلفن و غیره به خانه های مردم تحویل می شود که هزینه های بسیار سنگین مالی و زمانی را به کشورتحمیل می‌کند. با استقرار بانکداری الکترونیک علاوه برارتقای سطح کیفی خدمات، ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه های بانک سپه را کاهش می‌دهد وموجب کنترل هزینه ومدیریت ارزش می شود. با اشاعه این امکانات به عنوان ابزارهای دریافت و پرداخت، وابستگی به مبادلات روزانه پول نقد و چک و در نتیجه هزینه های مربوط به چاپ، نگهداری و حمل اسکناس از یک طرف و عبور و مرور مشتریان از طرف دیگر کاهش می‌یابد . لازم است تاثیرات بانکداری الکترونیک برعملکرد مالی بانک سپه مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار گیرد. (الهیاری فرد،۳۸:۱۳۸۹).

۱-۴- اهداف تحقیق

۱-۴-۱- هدف اصلی:

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر بانکداری الکترونیک بر عملکرد مالی بانک سپه زاهدان .

۱-۴-۲- اهداف فرعی:

۱- تعیین تاثیر استفاده ازدستگاه خودپرداز ‌در کنترل هزینه ، مدیریت ریسک و مدیریت ارزش بانک سپه

۲- تعیین تاثیر استفاده از اینترنت بانک ‌در کنترل هزینه ، مدیریت ریسک و مدیریت ارزش بانک سپه

۳- تعیین تاثیر استفاده از همراه بانک در ‌در کنترل هزینه ، مدیریت ریسک و مدیریت ارزش بانک سپه

۱-۵- فرضیات