۸ـ۳ـ۲ـ کاربردهای اینترنت
اینترنت، شیوه ارتباط افراد ، گروه ها، شیوه خرید و فروش کالا و خدمات و نحوه جابه جای اطلاعات و دریافت آن را تحت الشعاع قرار داده است.
با شکوفایی کاربرد اینترنت در دهه ۹۰ مفاهیم کاری کاملاً متحول گردید و کامپیوتر ها نه به عنوان ابزاری در تبادل و جابه جایی اطلاعات مطرح گردیدند. استفاده از رایانه جهت تبادل اطلاعات به موازات انجام پردازش ها، گسترش شبکه های رایانه ای قدرتمند، ارزان و با سهولت دسترسی، کاهش قیمت فناوری و سرمایه گذاری مالی نهادهای مالی بینالمللی بر فناوری اطلاعات منجر به توسعه سریع اینترنت شد. توسعه کاربران اینترنت و پیوستن شرکت ها و مؤسسات بسیاری به این شبکه، اینترنت را به عنوان جزیی تفکیک ناپذیر از محیط کسب و کار با مزایای رقابتی بالا مطرح کرد.
استفاده از اینترنت را می توان به سطح مختلف تقسیم کرد:
سطح ۱ـ استفاده از پست الکترونیک در ارسال پیام به کارکنان، مشتریان، تدارک کنندگان . همچنین مجموعه ای از داده ها ( فایل) را نیز می توان به آن پیوست کرد و به سراسر جهان در مدت کمتر از ثانیه ارسال کرد.
سطح ۲ـ شرکت ها میتوانند از طریق طراحی وب سایت، کالا و خدمات خود را در معرض دید بازدیدکنندگان از سایت قرار دهند که این امر هم میتواند تصویری از کالا و هم مشخصات مورد نظر باشد. همچنین مشتریان میتوانند از طریق وب سایت به شرکت پست الکترونیک بزنند.
سطح ۳ـ مشتریان میتوانند از موجودی کالا و یا وضعیت سفارش خود آگاه و آن را پی گیری کنند. همچنین شرکت میتواند خدمات و پشتیبانی های لازم را از طریق اینترنت به مشتری ارئه دهد.
سطح ۴ـ دریافت سفارش مشتری از طریق شبکه میتواند فرایند مکانیزه تولید خدمات را میسر کند . این امر میتواند سفارش قطعات مورد نیاز کالا به تولید کنندگان ، برنامه ریزی تولید کالا و یا انجام امور مربوط به حمل کالا باشد. همچنین پرداخت مشتری به صورت مکانیزه به سیستم ها ی مالی شرکت انتقال مییابد.
۹ـ۳ـ۲ـ اینترانت [۳۳]
یکی از جدیدترین کاربردهای گروهی در رابطه با فناوری ، چیزی شبیه اینترنت است که در داخل یک سازمان یا مؤسسه مورد استفاده قرار میگیرد و به آن اینترانت گویند.
اینترانت شبکه ای است که به منظور پاسخ گویی به نیازها ی اطلاعاتی درونی یک سازمان با بهره گرفتن از مفاهیم وب و ابزارها ی آن طراحی می شود.
این شبکه میتواند تواناییهای اینترنت را برای سازمان شبیه سازی کند.
اینترانت شرایط کار گروهی بین کارکنان و واحدهای مختلف سازمانی را فراهم میکند . برای شرکت ها و مؤسساتی که دارای نرم افزار اینترنت میباشند، وجود سایت های web داخلی ـ امکان استفاده مشترک از اطلاعات بانک ها ی اطلاعاتی و برنامه ها را با هزینه بسیار پایین فراهم میکند.
از طریق web browser مدیران میتوانند به اطلاعات مورد نیاز مانند شرح حال کارکنان، طرح های کاری، قوانین و مقررات ، اطلاعات کارکردی خاص مانند فروش اسناد سازمانی دست یابند . همچنین میتوانند به جست و جوی اطلاعات و یا دسترسی به نرم افزارهای موجود در شبکه و نصب آن در سیستم خود اقدام کنند .
“از اینترانت می توان جهت برقراری ارتباط درون سازمانی مانند کنفرانس استفاده کرد همچنین امکانات مانند پست الکترونیک و پست صوتی و یا روزشمار الکترونیکی را می توان در اینترانت قرار داد.
اینترانت در محدوده یک سازمان طراحی می شود و الزاماًً این محدوده یک محدوده جغرافیایی محدود نمی باشد. یک سازمان میتواند از طراحی LAN و یا WAN در اینترانت خود استفاده کند.
موارد کاربرد اینترنت به شرح زیر میباشد” ( استیفن[۳۴]، ۲۰۰۳، ص ۲۲۴).
ـ استفاده مشترک از اطلاعات
ـ برنامه ریزی و زمان بندی گروهی کارها
ـ نشست و جلسات هم زمان برای بررسی سؤالات ، گرفتن توصیه ها ، رأی گیری و غیره
ـ کنفرانس ویدئویی
ـ استفاده کارکنان از تابلو اعلانات [۳۵] برای بهره گیری از اطلاعات جدید
ـ استفاده از مدارک و مستندات گروهی
ـ ردیابی جریان کارها
سازمان میتواند از فناوری شبکه جهت انجام تبادلات درون سازمانی استفاده کند بدین منظور با به کارگیری زبان برنامه نویسی java و یا زبان های مشابه میتواند شبکه ای راه اندازی و امکان دسترسی به اطلاعات سازمانی، مدارک و مستندات و نیز بانک های اطلاعات را برای پرسنل درون سازمان به وجود آورد . چنین شبکه ای در محدوده مرزهای سازمانی طراحی و مالکیت آن نیز به سازمان اختصاص دارد.
۱۰ـ۳ـ۲ـ اکسترانت
“اکسترانت شبکه ای است که به ارتباط بین چند سازمان می پردازد . اکسترانت میتواند از طریق اینترنت چند سازمان را به یکدیگر مرتبط کند. سازمان هایی که نیاز به ارتباط و تبادل اطلاعات دارند و میتوانند در محدوده سازمانهای مورد نظر به راه اندازی اکسترانت بپردازند مثلاً گروهی از سازمانها که به تجارت الکترونیک مؤسسه با مؤسسه ( B2B) می پردازند” (صرافی زاده، ۱۳۹۰،ص۱۰۶).
۱۱ـ۳ـ۲ـ فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) و مدیریت دانش
مدیریت دانش با گفته مشهور پیتر دراکر در سال ۱۹۹۳ در کانون توجه قرار گرفت: « منبع اصلی اقتصادی نه سرمایه است ، نه منابع طبیعی و نه نیروی کار ، بلکه دانش است و دانش خواهد بود». با تأیید و استقبال گسترده ای که از این موضوع به عمل آمد ، سازمانها شروع به یادگیری چگونگی مدیریت این منبع جدید کردند. سازمانهایی که در به کارگیری اطلاعات جلوتر بودند ، این حرکت را سریعتر آغاز کردند ، جایگاه های سازمانی تعیین شدند. سیستم ها پیاده سازی شدند و عنوانهایی مانند « مدیر دانش» ایجاد شد . و در ساختار سازمانی قدیم نفوذ کرد .
با ورود اقتصاد به عصر اطلاعات و عصر پسا صنعتی ، اطلاعات و دانش اهمیت پیدا کرد و به مهمترین منابع در سازمانها تبدیل شد(بل[۳۶] ، ۱۹۷۶). دانش و کاربرد آن به عنوان منبع اصلی مزیت رقابتی در نظر گرفته شد این عصر یا موج سوم( تافلر[۳۷]،۱۹۸۰) خودش را از عصر صنعتی و کشاورزی متمایز میسازد . بزرگترین سهم نیروی کار این عصر در بخش خدمات شامل خدمات حرفهای ، فنی و انسانی میباشد[۳۸]. امروزه حدود ۷۵% کارکنان در مشاغل خدماتی کار میکنند و انتظار می رود که خدمات نوع عمده اشتغال در دهه بعدی باشد( بورآ[۳۹]،۱۹۹۹). این یک سیستم اقتصادی را نشان میدهد که به شدت به کار خدماتی و دانشی متکی است.